Van industrieterrein naar levendige woonplek
Het voormalige bedrijventerrein aan de Oude IJssel is getransformeerd tot een eigentijdse woonomgeving met ruimte voor water, natuur en ontmoeting. De integrale ontwikkeling omvatte naast woningen ook de aanleg van het complete eiland, tot aan de laatste straatlantaarn. Bijzonder is het hoogteverschil in het terrein, dat ontstaat doordat het groene daklandschap boven de halfverdiepte parkeergarage hoger ligt dan de rest van het eiland.
Ter Steege moest rekening houden met de fluctuerende waterstanden van de Oude IJssel. In deze rivier kan de waterstand flink stijgen door regenval. In najaar en winter kan het waterpeil een meter hoger zijn dan in voorjaar en zomer. ‘We moesten ervoor zorgen dat bewoners droge voeten houden,’ vertelt Erwin Tijhof. Om dat te waarborgen, heeft Ter Steege grachtwanden aangelegd. De gracht staat in open verbinding met de Oude IJssel en de aanleg ervan vroeg om specifieke kennis en nauwe afstemming met het Waterschap.
De landschapsinrichting was daarnaast gericht op de vraag: hoe verbind je de verschillende woongebouwen op het eiland op een goede wijze met elkaar? Door groen en verblijfsplekken slim te combineren, is een samenhangend geheel ontstaan waarin bewoners elkaar op natuurlijke wijze ontmoeten.
Tekst gaat door onder de foto's
Slimme keuzes: less is more
Ter Steege won de tender in 2020 met een ontwerp met een juiste balans tussen woonkwaliteit en leefbaarheid. In plaats van de gevraagde 200 appartementen koos het team bewust voor minder woningen en meer kwaliteit.
Gerwin ter Harmsel licht toe: ‘Door 19 grachtwoningen toe te voegen en te werken met drie torens van respectievelijk 15, 12 en 15 appartementen, ontstond ruimte voor een groene, ontspannen opzet. Onder het eiland ligt de halfverdiepte parkeergarage met daarboven het groene daklandschap, een slimme oplossing die auto’s aan het oog onttrekt en bewoners uitzicht op de rivier geeft. Het is echt een voorbeeld van less is more.’
Bouwen in bijzondere tijden
Kort na het winnen van de tender brak de coronaperiode aan. Overleggen en ontwerpbesprekingen verliepen plots volledig digitaal. ‘Dat was wennen,’ blikt Tijhof terug. ‘Een ontwerp overbrengen via een beeldscherm is lastig. Toch lukte het dankzij korte lijnen en een gezamenlijke drive om het project verder te brengen.’
Nadat het ontwerp klaar was, volgde een nieuwe fase van onzekerheid: de oorlog in Oekraïne zorgde voor sterk stijgende bouwkosten. ‘We moesten telkens opnieuw rekenen en bijsturen om het project haalbaar te houden,’ zegt Tijhof. ‘Met zulke grote volumes telt elke berekening. Dankzij ons flexibele team en een goed doordachte fasering bleef de voortgang gewaarborgd.’
Vrijwel gelijktijdig begon ook de hypotheekrente snel op het lopen. ‘Toen we begin 2022 in verkoop gingen, hadden we daardoor te maken met een compleet nieuwe realiteit. Gelukkig bleek de belangstelling groot, dankzij de bijzondere ligging van het project aan de Oude IJssel en de kwaliteit van het ontwerp.’
Groen, duurzaam en natuurinclusief
Schippersdok is niet alleen een technisch hoogstandje, maar ook een voorbeeld van natuurinclusieve stedelijke ontwikkeling. Het landschapsontwerp van André Houtman verbindt de verschillende woongebouwen met elkaar via groene zones, wandelpaden en zitranden aan het water. De inrichting vormt een natuurlijke overgang tussen het eiland en de rivier en draagt bij aan de biodiversiteit.
‘Bij het ontwerp hebben we nadrukkelijk gekeken naar hoe natuur en wonen elkaar kunnen versterken,’ vertelt Ter Harmsel. ‘Er zijn eendenkorven, nestkasten voor vogels en vleermuizen en zelfs klimrekjes voor salamanders aangebracht. We wilden een woongebied maken dat leeft; niet alleen voor mensen, maar ook voor dieren.’
Op de kop van het eiland staat een oude loskraan, opgeknapt en teruggeplaatst door de gemeente als knipoog naar het havenverleden. Het eiland wordt ontsloten door drie bruggen: één voor autoverkeer en twee voor langzaam verkeer. Om de parkeernorm te halen en de verkeersdruk te beperken, is ook een elektrische deelauto toegevoegd aan het mobiliteitsplan.
Samenwerking en complimenten
De samenwerking met de gemeente Doetinchem verliep voorbeeldig. ‘De gemeente dacht actief mee, hield de lijnen kort en vertrouwde op onze expertise,’ zegt Tijhof. ‘Bij de oplevering kregen we zelfs complimenten van de supervisor van de gemeente. Dat was een mooi moment: een bevestiging dat we samen iets bijzonders hebben neergezet.’
Wonen aan het water
Het resultaat is een stads woongebied met een uniek karakter. De robuuste gebouwen, stoere metselwerkgevels en stalen details geven het eiland zijn eigen identiteit, terwijl het vele groen en water zorgen voor rust. Bewoners waarderen vooral de waterbeleving, het uitzicht en de nabijheid van het centrum.
‘Het was een complex project met veel onvoorziene uitdagingen,’ besluit Tijhof. ‘Maar juist daardoor is het eindresultaat zo bijzonder. In maart 2025 zijn alle woningen opgeleverd en we horen van bewoners dat ze elke dag genieten van het uitzicht op de rivier. Dat is waar we het voor doen.’
