Duurzaam renoveren met oog voor bewoners en omgeving

Woningcorporatie Vechtdal Wonen wilde een efficiëntere bouwstroom bij de renovatie van 432 woningen in Gramsbergen. Daarom koos het voor een combinatie van planmatig en groot onderhoud, inclusief verduurzaming.

‘Wij werken al 60 jaar voor Vechtdal Wonen en een jaar of zeven in deze vorm,’ vertelt Freddy Klopstra, projectleider bij Ter Steege Bouw Vastgoed Hardenberg. ‘Inmiddels verloopt de samenwerking als een geoliede machine. Vandaar dat we nu ook grote aantallen aankunnen. In plaats van zo’n 150 woningrenovaties per jaar nemen we nu op diverse locaties in de gemeente Hardenberg 432 woningen onder handen: grondgebonden woningen, appartementen, seniorenwoningen en een zorgcomplex.’

Energielabel-sprong

‘Alle facetten van renovatie komen aan bod,’ aldus Roy Ranter, projectleider namens Vechtdal Wonen. De verbetering en verduurzaming van de woningen wordt voor de huurders vrijwel kosteloos uitgevoerd. ‘Op voorwaarde dat zij meedoen aan nieuwe daken met zonnepanelen. Die daken zijn voorzien van een dik pak isolatie. In combinatie met vloer- en spouwmuurisolatie maken de woningen een flinke sprong in energielabel. Van soms nog label F of G gaan ze naar label B of zelfs A+ en A++. Huurders betalen iets meer huur vanwege de zonnepanelen, maar fors minder energielasten.’

Woning-apk

Daarnaast wordt een algehele apk-check uitgevoerd. Wouter de Lange, uitvoerder bij Ter Steege Bouw Vastgoed Hardenberg, licht toe: ‘Alle facetten van renovatie komen aan bod. Dat is best een grote uitdaging, want elk van de tweeëntwintig complexen binnen het project is weer anders.’ De werkzaamheden variëren van dakvervanging, brandwerende ingrepen en het plaatsen van nieuw sanitair tot een veiligheidskeuring van alle installaties en in sommige gevallen ook asbestsanering.

Onderweg naar 2050

Aan Operatie renovatie & verduurzaming ging een voorbereiding van meer dan een half jaar vooraf. Roy Ranter: ‘Eerst hebben we ruim de tijd genomen om met elkaar te sparren. Hoe kunnen we het anders en slimmer doen? Vervolgens hebben we per complex keuzes gemaakt. Zo van: dit is haalbaar, dit willen we. Je kunt je budget immers maar een keer uitgeven.’

De ambities zijn hoog: Vechtdal Wonen is onderweg naar volledige verduurzaming van zijn woningvoorraad. Dat betekent: binnen vijf jaar alle woningen voorzien van zonnepanelen, in 2030 energielabel A voor alle woningen, alles CO2-neutraal en 2050-ready. Freddy Klopstra: ‘Om die stap makkelijker te kunnen zetten, houden we nu al rekening met toekomstig te plaatsen voorzetgevels.’

Keukentafelgesprekken

Onmisbaar is natuurlijk dat je ook bewoners enthousiast krijgt. ‘In de meeste gevallen blijven zij tijdens de werkzaamheden in hun huurwoning wonen,’ vertelt Astrid Kuper, bewonersbegeleider bij Vechtdal Wonen. Allereerst werden huurders via een duidelijke brochure over alle plannen geïnformeerd. Daarna volgde de ‘warme’ opname. ‘We hebben met alle bewoners individueel keukentafelgesprekken gevoerd. Daarbij schoof ook Wouter namens Ter Steege aan. Samen gaven we antwoord op alle vragen en probeerden we eventuele zorgen weg te nemen. Voor verdere vragen konden bewoners ons bellen op onze rechtstreekse telefoonnummers, die in de brochure stonden.’

Wouter de Lange vult aan: ‘Het was hartstikke leuk om samen met Astrid op pad te gaan en gesprekken met bewoners te voeren. Bij het merendeel van de bewoners ontmoet je begrip voor de plannen, als je maar een duidelijk verhaal hebt. Je begint zo’n gesprek ook altijd laagdrempelig: je vraagt hoe het met iemand gaat, wat er speelt en praat ook over de tegeltjes in de douche.’

Astrid Kuper: ‘Die een-op-een-gesprekken werpen hun vruchten af. We krijgen nagenoeg geen klachten. Natuurlijk stelt de ene bewoner zich wat flexibeler op dan de andere. Het betekent dat je maatwerk moet leveren. Dat maakt het spannend en altijd weer anders. Het leukste is als je na oplevering van bewoners hoort hoe blij ze zijn met de nieuwe badkamer. Of hoe mooi het nieuwe dak is geworden. En hoe fijn het is dat de thermostaat nu veel minder hoog hoeft.’

Natuurinclusief renoveren

Volgens de Wet Natuurbescherming moet je woningen natuurinclusief renoveren en isoleren. Vogels, zwaluwen en vleermuizen moeten worden ontzien bij de werkzaamheden. Als bouwer moet je kunnen aantonen dat beschermde soorten zich kunnen blijven nestelen, anders wordt de renovatie stilgelegd. Freddy Klopstra: ‘Als Ter Steege hebben we aangetoond optimaal rekening te houden met flora en fauna. Daarom heeft Vechtdal Wonen van de provincie een algehele ontheffing voor het hele werkgebied gekregen.’

Goede samenwerking

Vechtdal Wonen en Ter Steege Bouw Vastgoed Hardenberg kijken nu al terug op een geslaagd project. Roy Ranter: ‘De samenwerking is prettig en goed, maar we houden elkaar scherp. Fijn is ook dat Ter Steege zich tijdens de tweewekelijke bouwvergaderingen flexibel opstelt.’ Freddy Klopstra: ‘Wij houden allebei van korte lijntjes, geen ellenlange gesprekken. Zo tillen we de samenwerking voortdurend op een hoger niveau.’