Dick Koster, werkzaam bij Cittanova, is vader van een dochter met een beperking. ‘Ik werd gek van al die busjes die dagelijks heen en weer rijden van instelling naar dagbesteding. Waarom zijn er geen activiteiten binnen de wijk? Kan het niet anders?’ Zo kwam hij op het concept Waaranders. ‘Dat is een woonconcept. Het staat voor kleinschalige buurtschappen waarin diversiteit wordt gestimuleerd. Mensen met en zonder beperkingen, jongeren en ouderen, alleenstaanden en echtparen, wonen op ongedwongen wijze en kijken naar elkaar om.’ Dick gelooft in een inclusieve wijk en in de kracht van een groene omgeving. Een plek waar bewoners vrij en veilig kunnen rondlopen en ruimte hebben. In Heerhugowaard was er een perfecte plek voor dit concept, dus zocht hij in november 2016 contact met de gemeente Heerhugowaard.’
Expertisecentrum
De gemeente stond er positief tegenover. Joost Bruijn, gebiedsontwikkelaar bij de Werkorganisatie Langedijk en Heerhugowaard licht dit toe: ‘Het concept sprak ons enorm aan. Als gemeente waren we op zoek naar een manier van wonen die zou passen in De Vaandel Zuid. Het gebied Vaandel-Zuid wilden we invullen met interessante partners. We hadden al contact met Heliomare onderwijs (onderdeel van het Centrum voor Specialistische Revalidatie) en de Aloysius Stichting, expertisecentrum voor kinderen en jongeren van 4 tot 27 jaar die begeleiding en ondersteuning nodig hebben om zich goed te kunnen ontwikkelen. Dit resulteerde in de ontwikkeling en realisatie van het expertisecentrum bijzonder basisonderwijs, dat op dit moment in opdracht van Stichting Maatschappelijk Vastgoed wordt gebouwd. We zochten een woonconcept dat daar bij paste. Waaranders was het antwoord op onze vraag.’ De gemeente heeft gezorgd voor alle kaders die nodig zijn om het project te realiseren. ‘Als grondeigenaar hebben we de grond uitgegeven aan dit concept en gezorgd voor een goed verloop van het proces.’ Zo is het project, dat de naam Hugo’s tuin heeft gekregen, geboren. In totaal komen er 108 koopwoningen, variërend van sociale koopwoningen tot duurdere woningen. De verkoop vindt in drie fases plaats.
Noaberschap
In augustus 2018 heeft Cittanova het eerste gesprek met Ter Steege Bouw Vastgoed Apeldoorn gehad en die waren geïnteresseerd om de ontwikkeling in Heerhugowaard op te gaan pakken. Jan-Willem Kloosterboer Ter Steege Bouw Vastgoed Apeldoorn gelooft in ‘noaberschap’ en ziet dit terug bij Waaranders. ‘Hier krijgen alle mensen een kans om zich te ontwikkelen. Iedereen bepaalt zelf of zij wel- of niet een actieve rol willen spelen in de wijk.’ De buurtschuur vormt het centrale punt in de wijk waar activiteiten zullen plaatsvinden. Bewoners kunnen een kopje koffie drinken, een kaartje leggen of hun verjaardag vieren. De ruimte is ook bruikbaar voor een klein atelier of als vergaderruimte. Mensen met een beperking die in Hugo’s tuin wonen, kunnen ook hun ondersteuning geven aan de buurtschuur activiteiten. Er komen andere plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en actief kunnen zijn, zoals moestuinen, pluktuinen, boomgaarden en een dierenweide. ‘Bewoners kunnen elkaar ontmoeten, werken in de moestuin of gebruik maken van de ‘eetbare’ bomen’, zegt Jan-Willem. Mensen die er willen wonen, moesten een motivatiebrief schrijven. ‘Dat hadden we nooit eerder gedaan maar we willen graag dat mensen het concept ondersteunen en dat de doelgroepen goed vertegenwoordigd zijn.’ De toekomstige bewoners zijn zeer divers. Ouders van kinderen die naar het speciaal onderwijs gaan krijgen voorrang. Er zijn veel inwoners van Heerhugowaard die zich hebben aangemeld, veel starters en senioren. Jan-Willem: ‘Er is een dochter die haar ouders in huis neemt, starters met hun eerste koopwoning, kinderen die mantelzorg gaan bieden aan ouders die een levensloopbestendige woning in dezelfde wijk hebben gekocht, mensen die het gewoon een geweldige wijk vinden tot en met een dame van in de 90 die onbespoten groente uit de eigen moestuin wil eten. Kortom; een schitterende mix aan bewoners straks.’
Verwachtingen
Nynke Osinga en Peter Lont, beide zeventigers, zijn toekomstige bewoners. Zij wonen nu in een dorp in de kop van Noord-Holland in een ruime vrijstaande bungalow. ‘Mijn man en ik waren al een tijdje op zoek naar een kleinere woning met een kleinere tuin. Omdat we dichter bij de kleinkinderen willen wonen en omdat onze zeer grote tuin teveel beslag op onze tijd begon te leggen. Het nieuwbouwproject Hugo’s Tuin viel ons op doordat het een groen concept is, met oog voor een ander. Nabuurschap, een soort zorgzame buurt. Zonder verplichtingen, geheel vrijwillig en zo gewenst vrijblijvend’, zegt Nynke. Zij vielen vooral voor het groene concept, de moestuinen, boomgaarden en pluktuinen. Ook de autoluwe buurt, met een gezamenlijke buurtschuur en dierenweide sprak hen aan. ‘Wij vinden het een prachtige opzet. De woningen zijn duurzaam en zien er ook een beetje ‘dorps’ uit.’ Als kattenliefhebbers zagen ze zich niet met hun twee katten op een flat zitten. Zij hebben realistische verwachtingen van het wonen in Hugo’s tuin. ‘We zijn wel zo reëel dat we verwachten dat er bepaalde hindernissen moeten worden genomen, om het concept vorm te geven. En om het concept te laten voort bestaan. Niet iedereen zal willen werken in de moestuin, sommigen zullen er geen tijd voor of zin in hebben. En dat moet ook kunnen. We zeiden al eens tegen elkaar. Wat zal er over tien jaar nog veel over zijn van het Waaranders concept? Onze verwachtingen zijn daarom niet al te hoog gespannen, wel hopen we op een sociale omgang met de buurtbewoners. Minder anoniem dan in een groot appartementencomplex.’
Nazorg
Hugo’s tuin wordt straks beheerd door een Vereniging van Eigenaren (VvE) waar alle eigenaren lid van zijn. Deze zal commissies vormen, zoals een groencommissie, dierenweidecommissie en buurtschuurcommissie. Een notaris is samen met Ter Steege Bouw Vastgoed druk bezig alles rondom deze VvE goed te organiseren en op papier te zetten. ‘We willen dat alles goed geregeld is zodat bewoners weten waar zij aan toe zijn en zij er een eigen invulling aan kunnen geven. Het is een hele klus om het allemaal goed te organiseren. Alle kennis die we nu opdoen kunnen we inzetten bij volgende projecten’, aldus Jan-Willem. Als de bewoners er eenmaal wonen, biedt Cittanova nog twee tot drie jaar nazorg. ‘We zorgen dat er bijenhotels en vogelhuisjes komen, maar ook AED-apparaten en andere voorzieningen’, vertelt Dick. Dat vond de gemeente ook belangrijk. ‘Dat stukje nazorg biedt meerwaarde en is nodig, aldus Joost. ‘Het project is in harmonische samenwerking tot stand gekomen en het is een prachtig plan geworden’, zegt Dick. Die samenwerking vindt ook plaats met andere organisaties. ‘We zijn in gesprek met een zorgorganisatie en ook met het expertisecentrum. We zoeken graag de verbinding op’, aldus Dick. ‘Noaberschap is het motto, met elkaar voor elkaar, waar binding en ontmoeting aanwezig is en eenzaamheid voorkomen kan worden.’ In het vierde kwartaal van 2021 start de bouw. In 2023 kunnen de bewoners er terecht. Intussen krijgt Hugo’s tuin al erg veel belangstelling uit het hele land, van de markt en van andere organisaties. Jan-Willem Kloosterboer: ‘Hugo’s tuin wordt overal opgemerkt.’
